Ontslag op staande voet

Deze column wil ik graag wijden aan een, in de volksmond, bekend begrip; het zogenaamde ontslag op staande voet. In juridische termen het onverwijld opzeggen wegens een dringende reden met onverwijlde mededeling van die reden. Zie hiervoor artikel 677 uit boek 7 van het Burgerlijk Wetboek. In de wet Werk en Zekerheid is er omtrent dit ontslag één en ander verandert.

Voor het beeld; een dringende reden voor de werkgever kan bijvoorbeeld zijn, dat de werknemer zich herhaaldelijk schuldig maakt aan dronkenschap, diefstal, opzettelijk of(na herhaalde waarschuwing) roekeloos schade veroorzaakt aan eigendom(men) van de werkgever. Maar ook een valse voorstelling geven over behaalde diploma’s of foutieve informatie geven over het eindigen van een eerdere arbeidsrelatie kan grond zijn voor het onverwijld opzeggen van de arbeidsovereenkomst.

Ook wordt er binnen bedrijven steeds meer gewerkt met een code voor het gebruik van Internet, Mail en Social Media. Vaak wordt in deze code ook al het gevolg van excessief en/ of ongewenst gebruik genoemd, namelijk ontslag op staande voet.

Van belang is dat de reden zowel objectief als subjectief een dringende reden is. Hier speelt het gelijkheidsbeginsel mede een rol.

Een van de kenmerken van ontslag op staande voet is de onverwijldheid. Het ontslag moet direct onder het noemen van de reden gegeven worden. Direct is rekbaar; een werkgever kan zich bijvoorbeeld juridisch moet beraden. Het ontslag mag echter niet uit de lucht komen vallen, de bedenktijd en tijd van handelen zijn beperkt.

Zijn er meerdere redenen die het ontslag op staande voet moeten dragen dan is de manier waarop dit gecommuniceerd wordt (vaak mondeling gevolg door een aangetekend schrijven) van essentieel belang. In de praktijk ziet men geregeld, dat een ontslag op staande voet een optelsom is van niet te tolereren gedrag en dat op zeker moment de zoveelste (herhaalde) gedraging de grond vormt. Met andere woorden een cumulatie van gedrag vormt dan de basis. Echter; indien de werknemer één van de gronden weet te weerleggen wordt hiermee de dringende reden uit de onverwijlde opzegging gehaald, waarmee het ontslag zijn juridische motivatie mist. Het is daarom verstandig te checken of in de ontslagbrief is vastgelegd, dat de misdragingen ieder afzonderlijk, maar in ieder geval gezamenlijk, voldoende reden opleveren voor een ontslag op staande voet.

De gevolgen van een correct, juist gemotiveerd en onverwijld gegeven ontslag op staande voet zijn zeer groot. De arbeidsovereenkomst eindigt direct, zonder dat voorafgaande opzegging dan wel transitievergoeding verschuldigd is. De kans op WW is minimaal nu het ontslag als verwijtbaar zal worden gekwalificeerd.

De andere kant van het verhaal is, dat een onterecht gegeven ontslag op staande voet grote gevolgen heeft voor de werkgever. Welke deze zijn en wat de veranderingen zijn, waar u als werknemer en werkgever op dient te letten, bespreek ik in mijn volgende column.

Mr. drs. C. van Toer